Een korte introductie

Bij belastingen kan het gaan om omzetbelasting, inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting… noem maar op. Een belastingschuld kan materieel of formeel zijn. De eerste soort ontstaat uit de wet, de feiten en tijdsverloop. Een materiële schuld wordt formeel als u een aanslag ontvangt.

Overigens is dat laatste niet helemaal correct. Alleen als het gaat om en aanslagbelasting dan ontvangt u eerst een aanslag. Denk aan de inkomstenbelasting, waar iedereen wel mee te maken heeft. De omzetbelasting bijvoorbeeld werkt weer anders, dan ontvangt u niet eerst een aanslag. In dat geval doet u aangifte en betaalt u gelijk, u voldoet de belasting op aangifte. Daarom noemen we de omzetbelasting een aangiftebelasting en de inkomstenbelasting een aanslagbelasting. Het gaat om twee verschillende systemen van heffing.

Verplichtingen maar ook rechtsbescherming

Iemand die belasting moet betalen, heeft de wettelijke verplichting om de fiscus desgevraagd inlichtingen te verschaffen en inzage te geven in de documenten waarover hij beschikt. De inspecteur kan ook informatie opvragen bij anderen. Dat is een zogenaamd derdenonderzoek. Een voorbeeld hiervan: een bank die alle bij- en afschrijvingen op uw rekening verstrekt. Het doorgeven van het saldo gebeurt sowieso, daartoe is de bank verplicht.

Ook belangrijk is de administratieplicht. Een ondernemer is gehouden om inkomsten en uitgaven bij te houden en te documenteren. Daarbij past wel een belangrijke nuancering: ook de fiscus is gebonden aan spelregels. Het advies van uw belastingadviseur valt onder het informele verschoningsrecht. Dat is een zaak tussen u en uw adviseur en daarmee heeft de fiscus niks te maken. Tegenover al deze plichten staan gelukkig ook rechten. U kunt bezwaar maken bij de Belastingdienst en eventueel in beroep gaan bij de rechtbank. Daarna heeft u nog de mogelijkheid van hoger beroep bij het gerechtshof en cassatie bij de Hoge Raad.

Als u een conflict heeft met de inspecteur, kan het zinvol zijn om een compromis te sluiten. Een rechtszaak beginnen kost tijd en geld. Bovendien is de uitkomst nooit te garanderen. U kunt dan een vaststellingsovereenkomst ondertekenen waarin afspraken staan over bijvoorbeeld het bedrag dat u moet betalen of over de boete. U koopt dan zekerheid. Een boete is te beschouwen als een “criminal charge”. Vanwege het bestraffende karakter heeft de bestuurlijke boete raakvlakken met het strafrecht. Dit betekent onder andere dat u het recht heeft om te zwijgen als u een vraag wordt gesteld. Juist in dat soort zaken heeft een advocaat een meerwaarde boven een belastingadviseur.

Invordering van rijksbelastingen

Belast met de invordering van alle rijksbelastingen is de ontvanger. Naast rijksbelastingen bestaan er ook gemeentelijke belastingen. Denk daarbij aan de onroerende zaakbelasting of de parkeerbelasting. De algemene regels waaraan de ontvanger zich dient te houden zijn neergelegd in de Algemene Wet Bestuursrecht. Daarnaast is de Invorderingswet belangrijk. Als u een schuld niet binnen de gestelde termijn betaalt, kan de ontvanger overgaan tot dwanginvordering. Hij stuurt dan eerst een aanmaning en daarna een dwangbevel. Uiteindelijk kan de Belastingdienst beslag legen op uw auto of inboedel en uw bezittingen openbaar verkopen.

Overigens is het ook mogelijk dat u aansprakelijk wordt gesteld voor de schuld van een ander. Een voorbeeld hiervan is de zogenaamde bestuurdersaansprakelijkheid. Die komt in beeld als u bestuurder bent van een BV die geen belasting heeft betaald zonder dat een melding betalingsonmacht is gedaan.

Over belastingrecht is uiteraard veel meer te vertellen. In de komende tijd zal deze informatie worden aangevuld en uitgebreid.

Vragen? Neem contact op met Van Dalen advocatuur.
Stuur een e-mail